Premier Jan Peter Balkenende sprak vrijdag na de ministerraad van ,,een
openingszet”. De premier en minister Wouter Bos van Financiën willen "samen
optrekken” met de sociale partners.
Balkenende en Bos onderstreepten dat, nu het economisch tegenzit, een
gematigde loontwontwikkeling van groot belang is voor de Nederlandse
concurrentiepositie.
Het kabinet was aanvankelijk van plan de btw volgend jaar te verhogen van 19
naar 20 procent. Met de 2 miljard euro die dit oplevert, wilde het de
WW-premie voor werknemers schrappen.
PvdA’er Bos liet voor de zomer al weten dat hij de btw-verhoging wilde
uitstellen omdat die de inflatie opjaagt en de koopkracht aantast. Vakbonden
en werkgevers hadden daar eerder sterk op aangedrongen bij het kabinet.
Vrijdag maakte Bos bekend dat de btw-verhoging helemaal van de baan is voor
deze kabinetsperiode. Het kabinet wil daarnaast toch vasthouden aan het
afschaffen van de WW-premie voor werknemers. Vooral de CDA-ministers
pleitten daar afgelopen weken voor, vanwege de gunstige effecten op de
werkgelegenheid.
Balkenende en Bos ontkenden vrijdag dat hun oproep tot loonmatiging
gezien moet worden als dreigement aan de sociale partners. Maar ze maakten
wel duidelijk dat het kabinet zeer groot belang hecht aan het voorkomen van
een loon-prijsspiraal. "De WW-verlaging moet mogelijk worden. We willen
dat de sociale partners ons daarbij helpen."
Het is nog niet helemaal duidelijk waar het kabinet de 1,4 miljard euro, die
netto nodig is om de WW-maatregel te betalen, vandaan haalt. Maar volgens
ingewijden kan het een beroep doen op forse meevallers in de fiscale sfeer.
Bos verzekerde vrijdag dat de lagere WW-premie niet gefinancierd wordt door
vervelende ingrepen elders. "Het wordt geen kat in de zak."
Vakbonden en werkgevers reageren verdeeld op de voornemens van het
kabinet. FNV en CNV zijn tevreden dat de btw-verhoging nu van tafel is. Maar
de FNV wil niet horen van de loonmatiging die het kabinet daarvoor
terugverlangt. "De looneisen staan hier los van'", aldus een zegsman. "Onze
looneisen leggen we in het najaar neer." Het CNV laat weten dat het zijn
looneis baseert op de te verwachten inflatie. ,"Afstel van de btw is van
invloed op die inflatie.''
Ook werkgeversorganisatie VNO-NCW is bereid met het kabinet te praten over de
loonontwikkeling als de btw-verhogig van tafel gaat en de WW-premie voor
werknemers toch verdwijnt.
Net als de bonden is VNO-NCW wel benieuwd hoe het kabinet dat allemaal
gaat betalen. De lastenverlichting mag niet gepaard gaan met een
lastenverzwaring op andere terreinen, zegt VNO-NCW.
De regeringsfracties CDA, PvdA en ChristenUnie zijn blij met de
kabinetsplannen. Frans de Nerée (CDA) noemt ze "een hele goede eerste
stap'". Zijn PvdA-collega Paul Tang zegt het niet doorgaan van de
btw-verhoging "te verwelkomen". Fractieleider Arie Slob van de ChristenUnie
is daarover ,"zeer te spreken". De coalitiepartijen hopen dat de sociale
partners nu bereid zijn tot loonmatiging.
Volgens de VVD is het niet doorgaan van de btw-verhoging ,"het
verstandigste besluit dat het kabinet tot dusver heeft genomen". Tweede
Kamerlid Frans Weekers hoopt wel dat er geen sprake is van financiering "op
de pof". Ook D66-leider Alexander Pechtold maakt zich zorgen dat het kabinet
zou willen putten uit reservepotjes voor de toekomst. Ingewijden ontkennen
dat overigens.
Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl